Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Bartalai
Cirsium vulgare subsp. vulgare
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Bartarai, Guihèn.
Noms en français : Cirse commun, Cirse à feuilles lancéolées.
Descripcioun :Lou bartalai es un grand cardoun dóu gènre Cirsium que fai de 60 cm fin qu'à 2,5 m. Li fueio soun proun espinouso e remounton sus li cambo alado. Se recounèis peréu à si gròssi flour coumpausado mai auto que larjo.
Usanço :Es uno planto coumestiblo qu'èro manjado dins d'ùni païs dóu tèms de carestié. Ei poussible de manja li jóuini cambo après n'avé leva la pèu, peréu li fueio, jouino èli tambèn, emai la racino. Se fai d'emplastro emé li racino que sarien bono contro l'enflamacioun. Parié que se servié di fru pèr n'en garni li couissin.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cirsium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Champ
- Tepiero seco
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Cirsium vulgare subsp. vulgare (Savi) Ten., 1838